شیخ محمد الطاهر بن عاشور در کتاب اصول النظام الاجتماعی فی الاسلام می نویسد : برادری که در آیه مبارک آمده برای انسان از نسبت پدر و پسری مانوس تر است و علت امتیازش این است که حالت تکلف و اجبار و اطاعت در برادری نیست، و در برادری اوصاف زیادی مانند حالت انتساب و نزدیکی و وصف محبت و ...
ما می توانیم عبارت دوران میانی و یا قرون وسطی را عصری بدانیم که گرایش های علوم و معارف اسلامی تغییر کرد و ساختارهای متفاوتی نسبت به گذشته پیدا کرد و تفکرات و نظریه های استواری در آن دوران شکل گرفت، که تا قرن ها اثرگذار بود.
مساله دیگر این است که خیلی از اوقات، فقط یکی از طرف ها رو به گفت و گو می آورد. و این یقینا پیشرفتی در فرایند گفت و گو به وجود نمی آورد و اهداف آن را فراهم نمی سازد. و نمی تواند آن را به عنوان یک مسلک و روش و یک ارزش، ریشه دار کند. دیگر اینکه ما زمانی هم که تصمیم به گفت و گو گرفتیم و ...
آنچه که در این پدیده از جهت زمانی وحشت انگیز است، این است که با قرن جدید یعنی قرن 21 این پدیده شدت و وسعت یافته است، در حالی که ما در عالم به آن چشم دوخته بودیم تا قرنی متفاوت باشد و وعده خیزش ها و پیشرفت های زیادی را بدهد، و آرزو داشتیم حالات ما را بهتر کند و اوضاع ما را تغییر دهد و ...
باید درک کنیم که فرهنگ در این جا نقش بسیار مهمی دارد. چه در مواجهه با افراط. و چه در گسترش اعتدال. پس علاوه بر توجه به قدرت فرهنگ ، باید سعی کنیم بر توانایی های خودمان بیفزاییم تا بتوانیم از آن در راه مواجهه با افراط و گسترش اعتدال به خوبی استفاده کنیم.
این هم از خطاب قرآنی! آیا مومنانی که در آیه مخاطب قرار گرفته اند همه شان در صلح و آشتی داخل شدند، یا از همگی از آن خارج شده اند؟!
اما در سایه وجود این آیه دوری و جدایی حیرت انگیز در طول تاریخ طولانی و ادامه دار از کشمکش ها و درگیری ها و جنگ های بین مسلمین چگونه به وجود آمده است؟ ...
ابن نبی در تلاش است تا نظریه خودش را با روش معادلات ریاضی بیان کند. و مدام در پی این است که برای اثبات و توصیف نظریه اش از روشی کمک بگیرد که نام آن را «روش تحلیل شیمیایی» می گذارد.