اندیشه تقریب

به محض اینکه مشکل و اختلاف تازه ای اتفاق می افتد دوباره این طرف یا آن گروه به نقطه اول برمیگردد و برای برانگیختن کینه و به دست آوردن هوادار در جنگی سخت، دوباره دست به تحریف میزند. اگرجز این است متهم کردن صوفیه به عبادت غیر خداوند یا کشتن اشاعره یا تکفیر معتزله چه معنایی دارد؟

نازله توحید در عالم تعین، وقتی به کمال و غایت خود نزدیک می شود که انسانها جهت و هدف واحدی را مد نظر قرار دهند و با وجود تمایزات در شعوب و قبائل، هدفی واحد را پیگیری نمایند. بعبارتی، خدایی که آفریننده جهان هستی است و از وحدت، کثرتی چنین شگفت را پدید آورده است

افزون بر موضوعات سیاسی اهل بیت عصمت و طهارت علیهم اسلام در ابعاد عبادی، اجتماعی و فرهنگی نیز تعامل با مسلمانان و حفظ یکپارچگی امت اسلام بر مسائل مذهبی تشیع مقدم دانسته و هیچگاه به فرقه گرایی دامن نزده اند. چنانچه توصیه های فراوانی از ائمه شیعه علیهم السلام درباره حضور پررنگ ...

آن چه امروز به عنوان مهم ترین وظیفه در این زمینه رخ می نماید، نه تخریب مساجد،بلکه در پله ی اول به رسمیت شناختن این پایگاه های اجتماعی توسط دو طرف و در گام نهایی حرکت به سمت «توحید مساجد» و باز آفرینی نهاد «مسجد اسلامی» ست.

گردباد است که سنجیده جلو می آید/ به پراکندن جمع من و تو می آید / ناقص الخلقه تر از پیش به ما می تازد / دیو تشویش، کم و بیش به ما می تازد / غل و زنجیر به کف، در نخ این منطقه است/ با صد افسون و دغل در صدد تفرقه است / گردباد است و به هر حال جلو می آید/ به پراکندن جمع من و تو می آید / جمع ...

به نظر من حتی در کنفرانس وحدت اسلامی هم باید اختلافات مورد بحث قرار بگیرد. چون ثمره آن این است که درک صحیح از آرای دیگران پیدا می کنیم. اگر در این کنفرانس افراد دو طرف تحمل شنیدن حرف مقابل را داشته باشد و خیلی محترمانه دیدگاه خود را تبیین کنند، سوتفاهم ها و تهمت ها از بین می رود.

امام صدر چارچوب های خاصی در برقراری ارتباط و ایجاد کنش های انتقادی داشت که به راحتی می توان آن را به عنوان استانداردی جهت دوری از بنیادگرایی از یکسو و حفظ هویت بومی از سوی دیگر قلمداد نمود. این نوشتار شیوه های اجرایی، عملی و استاندارهای تکنیکی رخداد گفت وگو را در منش و اندیشه ...

دقت در پراکندگی منطقه ای خبرها در بخش های مختلف خبری و نشان دادن فعالیت های اقلیت های مذهبی به ویژه اهل سنت یکی از ضروریت های دوران معاصر در رسانه است که به ویژه از سوی صداوسیما البته نه در عرصه منطقه ای و استانی بلکه در عرصه کلان کشوری از آن غفلت شده است.

بعضی از مذاهب بر مبنای قیاس یا استحسان حکم صادر می کردند ( و ادله آن ها أعم از قرآن و سنت بود و از این رو به آنان « عامه » یا « أعمی » می گفتند . ) و در واقع « خذ ما خالف العامه » گرفتن خلاف حکم بر مبنای قیاس است نه حکم مخالف اهل سنت .

حقیقت این که مرحوم آیت الله سید محمد شیرازی در آثار خویش فراوان از لزوم حمایت از مردم فلسطین سخن گفته اند و بر وحدت جهان اسلام در مقابله با اسرائیل و آزادی قدس شریف تأکید بسیاری نموده اند، آن گونه که ایشان حتی عنوان چند کتاب خویش را به این موضوع اختصاص داده اند

تعامل مسلمانان با یکدیگر عرصه گسترده ای از احکام و اصول اجتماعی دین را شامل می شود که احصاء همه آنها بمثابه احصاء همه آموزه هایی است که درباره حقوق مسلمانان بر یکدیگر ذکر شده است. وحدت یک امر مصرح قرآنی و یک سیره واضح ائمه اطهار علیهم السلام است ولی به دلیل حاکمیت نگرشهای ...

ما با اهل سنت در موضوع امامت اختلاف داریم. ریشه همه اختلافات فقهی و کلامی بی واسطه یا با واسطه به دلیل اختلاف در موضوع امامت است. ما کاملا از این عقیده دفاع می کنیم و جان مان را هم بر سر آن می گذاریم ولی با زبان اخلاقی و در چهارچوبی که اهل بیت «ع» به ما توصیه کرده اند. نه با روش های ...

شهید بهشتی به وحدت اسلامی فقط به عنوان یک امر مفیدی نگاه نمی کرد بلکه به عنوان یک نیاز مبرم به آن ایمان داشت و به خاطر همین ایمان راسخش بود که شبکه ای از روابط دوستانه و برادرانه با اهل سنت داشت و این روابط را راز تداوم امت اسلامی میدانست نه صرفا تاکتیک یک مرحله خاص.

گفتم خیلی خوب، عین این مطلب را در مورد سجده عمل کنید. به آن برادران عزیز ما بفهمانید ما اگر روی خاک نماز می گزاریم، اگر روی چوب پیشانی می گذاریم این یک مسئله فرعی فقهی است و هرگز معنی ندارد که اختلاف در یک مسئله ی فرعی، ما را در اصول از یکدیگر جدا کند.

اگر مراسم حج نبود با این توطئه هائی که علیه همبستگی مسلمانان شده است بنده گمان می کنم تاکنون آن پیوندهای وحدت آوری را که پیغمبر اکرم(ص) و مسلمانان صدر اسلام با خون جگر و با بذل جان و مال ایجاد کردند و مولا علی(ع) با سی سال سکوت و زندگی همراه با خون دل خوردن با حمایت و حفاظت آن ...

برخورداری از افکار حزبی و گروهی متعصب صفت مشرکان است و نه ویژگی مومنین یکتاپرست. مشرکان دچار چند دسته گی می شوند و سپس هر دسته حول خواسته های خود گرد می آید. امری که باعث می شود هر یک از این دسته ها نسبت به دسته دیگر فضای بسته ای داشته باشد. از طرفی از چیزی که دارد خوشحال است و از ...

عوامل متعددی در به وجود آمدن و امتداد تمدن دخیل و موثر است. با نگاهی به موارد یاد شده می توان دریافت که مهمترین فاکتوری که این عوامل را مانند دانه های تسبیح به هم مرتبط می کند و در نتیجه تمدنی را شکوفا و جاری می سازد «وحدت» میان گستره جمعیتی است. این وحدت مانند نخ تسبیح عمل می کند ...

روشن است که اهتمام در این روایت به معنای عدم تصمیم بر یاری است و کسی که قدرت یاری نداشته باشد را شامل نمی شود. اما در مورد مسلمان نبودن چنین فردی هر چند احتمال قوی تر تفسیر روایت به وجود نقصان در اسلامش است، اما این احتمال نیز وجود دارد که از نظر روایت وی واقعا مسلمان نباشد، زیرا ...

تا کی می خواهیم حرف های سی سال پیش را تکرار کنیم و مدام بگوییم وحدت خوب است! بله همه می دانند وحدت خوب است. باید گام های رو به جلو برداشت. هنوز بعد از سی و اندی سال از انقلاب، حتی یک کانال تلویزیونی در جهان اسلام نداریم که مشترکات شیعه و سنی را بیان کند. در حالی که شبکه های ماهواره ...

راه سوم امام موسی صدر، جامعه متکثر است. امام صدر در همان مصاحبه در پاسخ به این سوال که آیا تأسیس مجلس اعلای شیعه فرقه گرایی نیست، در حالیکه تصور ما از شما یک روحانی سکولار بود؟ می گوید من در این چارچوب اساسا به سکولاریسم اعتقاد ندارم. یعنی در چارچوب الگوی شهروندی اگرچه برخی ...

جمعیت به فقیرانى که آن ها را از عائله جمعیت مى داند، بدون توجه به مذهب و صرف‏ نظر از آن که شیعه یا سنى یا مسیحى باشند، کمک مى‏کند. این روش، آن‏ قدر جلب اعتماد کرده است که همه مردم، از هر فرقه و دسته، به آن کمک مى ‏کنند. مثلاً در روزهاى آخر اقامت من، یک نفر از شخصیتهاى مسیحى به ...

  متن نامه امام موسی صدر به مفتی اهل سنت جمهوری لبنان، پس از انتخاب ایشان به ریاست مجلس اعلای شیعیان، به نقل از روزنامه لبنانی المحرر مورخ ۱۹/۱۰/۱۹۶۹. بسم الله الرحمن الرحیم برادر بزرگوار جناب آقای شیخ حسن خالد، مفتی بزرگ جمهوری لبنان ،

مصاحبه با دکتر احمد عبدالرحیم السائح چهره ای منصف و مدافع تشیع در مصر که با آنکه خود از اهل سنت است، معمولاً هیچ هجومی را به تشیع و شیعیان در مطبوعات عربی بی پاسخ نمی گذارد. وی استاد دانشکده اصول دین دانشگاه الازهر است.

ما اگر تشویق به «ترکیب شدن» می کنیم، ترکیبی مد نظر ماست که هر گروهی مسائل شخصی خودش را حفظ کند. نه ترکیبی که به «ذوب شدن و حل شدن» در دیگری بینجامد. ما به وحدت در راستای «تنوع» دعوت می کنیم. نه به وحدتی که به تغییر و تبدیل مذهبی منجر شود و یا به تشکیل اسلام بدون مذهب بینجامد.

از جمله برچسب هایی که در میان برخی فرق اسلامی رد و بدل می شود، «مشرک» و «وهابی» است. این مساله مختص به درگیریهای افراطیون شیعه و سنی نیست و متاسفانه بین برادران اهل سنت نیز وجود دارد.

خاص و عام می دانند، که در اخبار و احادیث، ضمن شمردن علائم قیام قیامت، آمده است که مردی از اهل بیت پیامبر(ص) خروج می کند، که نام او مهدی(ع) است. او زمین را، پس از آنکه از جور و بیداد آکنده باشد، از عدل و داد آکنده می سازد . در آخر ایام او، عیسای مریم(ع) از آسمان فرود می آید ، جِزیه را ...

باور به «مهدویت» نه تنها همه مسلمین بلکه اکثر دینداران دنیا – اعم از مسلمان، مسیحی، یهودی – را شامل می شود. اما متاسفانه بازنمایی این اعتقاد جهانی به خوب صورت نگرفته است و عموم مردم با این ظرفیت بزرگ ناآشنا هستند. «مهدویت» می تواند و باید عامل وحدت بخش همه مستضعفین جهان علیه ...

دنیا تمام نمی شود تا آنکه مردی از اهل بیت من که نامش مانند نام من است، حاکم بر عرب باشد. این حدیث در سنن ابو داود ـ که از کتب معتبر اهل سنت و در واقع از صحاح سته می باشد ـ آمده است

اینکه گفته می شود توصیف همسران پیامبر «ص» در این آیه به مادران مومنین تنها از جهت بیان حرمت ازدواج با آنها بود، نادرست است. زیرا که جایگاه آنها به منزله مادری است که ازدواج با او نادرست است. در رد این مطلب می توان به حرمت ازدواج همسران پیامبر (ص) اشاره کرد که به صورت واضح و روشن ...

وی در بیان ریشه ی های تکفیر به مسائلی چون استبداد، شکست طرح های توسعه محور، تبعیض نژادی ، مهاجرت اجباری، احساس توطئه ی مداوم، احساس عدم امنیت، احساس انتقام جویی و...پرداخت . اما اصلی ترین ریشه های تکفیر را دو چیز دانست: مدرنیته و دینداری معاصر ما.

ما دست داده ایم به هم، چشممان به اوج.../ ما را به سمت دست خدا نردبان یکی ست / هم مَسلکیم، قامتمان پیش حق دو تاست / تا روز حشر، قبله ی ایمانمان یکی ست

او که سعی می کرده بر اقوام مختلف سنی و شیعه و کرد و ترک و عرب و فارس در خراسان بزرگ تا عراق عرب حکومت کند، فکر کرده که تشکیل یک حکومت بزرگ در شرق، نیاز به نوعی گذشت فکری و مذهبی دارد و ضمن آن که می تواند اساس مذهب خود را نگاه دارد، لازم است تا هوای دیگران را هم داشته باشد. این چیزی ...

ما باید سعی کنیم که اهل سنت ما اهل سنت بمانند. مقام معظم رهبری ده ها بار بر این مساله تاکید کردند. ما نباید کاری بکنیم که اهل سنت افراطی شوند. نباید کمک کنیم که اهل سنت داعشی شود. شاید تفکر تشیع لندنی این باشد که سنی ها باید از سنی بودن خود دست بردارند. این هدف خوبی نیست. مقام معظم ...

طبق روایات اهل بیت(ع) ، شیعیان باید با پیروان مذاهب دیگر در کمال ادب و احترام گفتگو کنند. زیرا خداوند می فرماید : «قولوا لِلنّاسِ حُسناً» (با مردم سخنی نیکو بگویید) [بقره/83]. خداوند در این آیه نفرمود «تنها با مؤمنان حقیقی خوشرفتار باشید» بلکه واژه "الناس"(مردم) را به کار برد یعنی ...

شاید اولین مانعی که ما با آن مواجه می شویم این است که خود نظریه ولایت فقیه نیز «مذهبی» شده و به عنوان واژه ای اختلافی وارد عرصه ی درگیری های مذهبی شده است. به طوری که در مقابل «شوری» قرار گرفته است. یعنی ولایت فقیه، «نظریه شیعی» نظام حاکمیت است و شوری ، «نظریه ی سنی» نظام حاکمیت.

اغلب دانشمندان اهل سنت از زوایای مختلف و با عبارات مختلف، ضمن تأیید حرکت امام حسین (ع) به حمایت و طرفداری از حقانیت و قیام کربلا پرداخته و یزید را با عبارات گوناگونی چون: ظالم، بزه کار و قاتل امام حسین (ع) مورد نکوهش و مذمت قرار داده اند.

هنگامی که یکی از اصحاب بر تکفیر اصرار داشت، امام در پاسخ به او گفت: آیا آنها به یگانگی خدا و رسالت پیامبر «ص» شهادت نداده اند و نماز نمیخوانند و روزه نمی گیرند و حج نمی روند؟ پس هنگامی که آن مرد بر تکفیر خود اصرار نمود؛ امام گفتند: سبحان الله، این سخن خوارج است.

در بررسی این نکته که چه کسی مسئول این واقعیت بحرانی هست، نمی توانیم منادیان «وحدت» و علمداران آن را استثنا کنیم. حتی می بینیم مسئولیت بخش زیادی از این بحران بر دوش آنها است. زیرا زمانی که برای ریشه دار کردن وحدت در جان ها ، جدیت و اخلاص به خرج ندادند ، در حقیقت این احساس را به ...

گروهی فقط در وضع عادی، یعنی هنگامی که در موضوعی ذی نفع نیستند و شخص ثالث به شمار می آیند و فارغ از دوستی و دشمنی، می توانند عدالت را رعایت کنند. اما اگر در مقام مخالفت با کسی یا چیزی قرار گیرند، عدالت را پایمال می کنند، خواه از سر غفلت و خواه از سر عمد. این جماعت چون می پندارند که ...

اگر بخواهیم اسلام را بار دیگر بر جهان عرضه کنیم و به مانند گذشته تمدنی با ظرفیت تأمین رفاه دنیوی و صلاح اخروی ایجاد کنیم، و به تعبیر رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله ) اُمتی قرین با خیر باشیم، راه آن نه تصفیه و از بین بردن دیگران؛ که دعوت و هدایت آنان بر مسیر حق است . و این کار را ...

اعده در مذهب حنفی این است که زمانی که رای ابوحنیفه بر امری بود و رای دو شاگردش بر امر دیگری بود، رای ابوحنیفه بر رای شاگردان مقدم است؛ مگر اینکه قول آنها موافق امام علی بن ابیطالب باشد که در این صورت قول آنها به احترام علی «ع» بر قول ابوحنیفه مقدم است.

کافی نیست که ما شخصا آدم های خوبی باشیم. ما باید یک جامعه متحد دارای اخوت اسلامی در مدارج بسیار بالا داشته باشیم. سیاستمداران ما مخاطب اصلی این کلمه هستند. حزب اللهی ها و مذهبی ها مخاطب اصلی این کلمه هستند. هرچه شیعه و منتظر آقاست مخاطب این کلمه است. اگر شما خودت انسان خوبی هستی ...

باز خورشید عشق می تابد / این دعا...نه...یقین قلب من است/ صلح و آزادی و غرور و شرف / همه در سایه ی یکی شدن است

درباره راهکارهای وحدت سخنانی گفته شده اما موضوعی که در عین برخورداری از اهمیت بالا، کمتر بدان پرداخته شده و مورد غفلت قرار گرفته است، نقش «اخلاق» در وحدت اسلامی است. اخلاق که نباشد، چیزی که زیاد است بهانه برای اختلاف!

 اول: مهمانِ بلوچ سال ها پیش برای تحقیق "نفحات نفت" تصمیم گرفته بودم به بعضی از جزایر غیرمشهور خلیج فارس و دریای عمان سری بزنم تا مقایسه ای داشته باشم میان جزایر منطقه ی آزاد و باقی. رفتم به اسکله و با هم سر و فرزندم سوار قایقی شدیم که هنوز پنج نفر

یکی ست رایحه ربنایمان با هم / چه فرق می کند آیا خدایمان با هم؟ / من و تویی که گره خورده است ریشه مان/ گره نخورده چرا شاخه هایمان با هم؟

تا زمانی که دو جریان سنتی و متجدد جهان اسلام، بخواهند در داخل چهارچوب های سیاسی و حزبی - در معنای وسیع حزب در فلسفه و علوم - سنگر بگیرند، نه بازسازی نظام های « اختلاف » و اخلاقیاتش ، کار آسانی است و نه عبور کردن از چهارچوب های مقطعی و کم اهمیت

سفر حج و عمره تبلیغی گران بها برای شیعه است که بدون هیچ هزینه و حتی تبلیغ علنی، و تنها با رفت و آمد به اماکن مقدس اسلامی و حضور در اجتماعات عبادی مسلمانان، می تواند بسیاری از حجاب ها و دشمنی های مذهبی و فرقه ای را مرتفع کند. حال در شرایطی که خطباء وهابی مکه و مدینه خواستار تحریم ...