اندیشه تقریب

می­خواهد به این واقعیت توجه دهد که در بسیاری از موارد عقاید شیعه تفاوت چندانی با عقاید اهل سنت ندارد و اگر چنانچه اختلافی وجود دارد، در پاره ای موارد همان اختلاف در میان گرایش­های گوناگون اهل سنت نیز وجود دارد.

امام علی (ع) یک خورشید در بین مسلمین جهان است و فرمانده مسلمین جهان چه در دنیا و چه در آخرت است... در این ماه در تمام مساجد اهل سنت، تلاوت و ختم قرآن و نماز تراویج برگزار می‌شود و به جرات می‌توان گفت که در تمام این ماه شب زنده داری و احیا مرسوم است.

حقوق اخوت دینی به عنوان یکی از احکام فقهی، تنها مترتب بر اصل عقیده می‌باشد نه لوازم آن؛ بنابراین اگر فردی لازمه مذهب دیگری را کفر دانست این امر باعث تکفیر و نجاست دیگری نخواهد بود. مادامی که خود او ملتزم به کفر نشده باشد، اما در عین حال فرد نخست نمی‌تواند ملتزم به عقیده او شود ...

اگر بخواهیم از هماهنگى میان اجزاى بدنه امت اسلامى سخن به میان آوریم، به ناگزیر باید پیش زمینه ‏هاى تحقق این وحدت را مورد توجه قرار دهیم. بخشى از این پیش زمینه‏ ها به حوزه اندیشه، و در حوزه اندیشه نیز فرازهاى بسیارى به فقه ارتباط می یابند.

ماه رمضان باید قبل از هر چیز ملهِم احساس همسنگر بودن و در کنارهم بودن به عنوان امت اسلامی اولا؛ و وصل شدن و پیوند خوردن با امتهای دیگر ثانیا باشد.

اگر مجموعه اصول مذهبی مذاهب مختلف دربردارنده انکار صریح اصول دین نبود و فقط شامل عقایدی بود که از دیدگاه مخالفان آنان "ملازم" با انکار نبوت و یا توحید(اصول دین)است، آیا اعتراف صریح این مذاهب و پیروان آن‌ها به اصول دین بی‌اعتبار بوده، ناهماهنگی مذکور مانع تطبیق اصول دین بر ...

می‌فرمود: «بحث در خلافت حالا بی‌فائده است ولی بحث در اعتبار فتاوی و آراء عترت به استناد همین حدیث، مورد نیاز امروز جامعه اسلامی است» سخن آن بزرگمرد بسیاری از فضلای حوزه و علمای خارج حوزه را قانع کرد.

آیت الله بروجردی مسائل مهم مورد اختلاف را ریشه ‌یابی می‌ کرد، زمان طرح آن مسایل را از لحاظ تاریخی و اولین باری که مطرح شده در نظر می‌ گرفت، و ریشه اختلاف را به طور معقول و دور از احساس و بد بینی بررسی می‌ فرمود، و نخست حدود اتفاق و اختلاف را در آن مسایل مشخص می ‌کرد و ابتدا ...

از برادران اهل سنت تقاضا داریم درباره ی ممنوع بودن نقد و خرده گیری بر رفتار برخی صحابه، بازنگری نمایند...از شیعیان امامیه نیز می خواهیم بدون درنظر گرفتن رسوبات تاریخی و مذهبی، دیدگاهشان را درباره ی صحابه بازبینی نمایند.

انگیزه اصلی از تألیف این کتاب که رویکردی نظری و تا حدی کاربردی دارد، فهم، تبیین و تولید محتوا در خصوص وحدت جهان اسلام است.

تکیه کلام ها و تعبیرهاى شرف الدین, قطعیت حرمت تکفیر را به خوبى مى نماید. کلماتى از قبیل (نعوذ بالله) و (نبرأ إلى الله) ـ که نوعاً در مورد گناهان بزرگ و غیر قابل انکار استعمال مى گردند ـ را مى توان در تعابیر وى نسبت به تکفیر مشاهده نمود

در اصول کافی از امام صادق (ع) نقل شده است که ایشان فرمودند: اسلام همان ظاهری است که مردم به آن پایبند هستند، شهادت به توحید و نبوت رسول اکرم، برپاداری نماز، پرداخت زکات و حج گزاردن خانه خدا و به جا آوردن روزه ماه رمضان، این همان اسلام است»

مساله مهم این است که در کشورداری مبتنی بر مبانی دینی، اگر از اصول مان عدول کنیم، هیچ ضمانتی وجود ندارد که ما نیز در آینده و با بروز بسترها و زمینه ها، با چنان بحران هایی مواجه نباشیم!

محمد عبدالرحیم السّایح درباره راهکارهای تقریب بین مذاهب اسلامی در مباحث اصول دین صحبت کرده و امکان رسیدن به وحدت عقیدتی را بر اساس آموزه‌های قرآن و سنت و عقل مورد تجزیه و تحلیل کلامی قرار داده است.

شرف الدین در نگاه موضوع شناسانه خود به وحدت, واقعیت آن را وضعیتى مشحون از صلاح, خیر و مصلحت مى دید, و ماهیت تفرقه بین مسلمانان را فساد, شکست و عقب ماندگى به شمار مى آورد. او طبق این منطق, عوامل تفرقه انگیز را در زمره مفسدان قرار مى دهد.

مسلمان بودن که اخوت دینی و حقوق اسلامی را برای فرد به ارمغان می‌آورد، غیر از مؤمن بودن است و نباید انتظار داشت تا ایمان قلبی مسلمانی ثابت گردد و سپس به او احترام نموده و با وی به مدارا و محبت پرداخت.

مشکل تکفیر از این ناشی می شود که با لازم گیری از کلام انسانی بر او حکم به کفر می شود. از این رو، چنانچه شخصی دیدگاهی خاص داشت که آن دیدگاه برای ما در بر دارنده و مستلزم دیدگاهی کفرآمیز است، او را تکفیر میکنیم. در حالی که، کفر آن شخص ضروری نیست!

وحدت باید ذاتی باشد، نه عرضی و تحمیلی. اگر گروهی برای مقابله با دشمن مشترک، به صورت موقت کنار هم گرد آیند، وحدت پدید آمده، عرضی و زایل شدنی است. وحدتی که ذاتی و خودجوش باشد، از روی تاکتیک و استراتژی نیست، بلکه در درون مسلمانان، نهادینه میشود؛ چه دشمنی پیش رو باشد یا نباشد.

مردم را آگاه بکنیم: ما با اهل‌سنت راه مسالمت کامله را داریم؛ هیچ اشکالی نداریم. آنها به طریقۀ خودشان باشند، ما هم به طریقۀ خودمان. مدارک را نشان می‌دهیم؛ کاری نداریم. شهادتین را که ما هم قائل هستیم، آنها هم قائل‌اند.

حجت الاسلام محمود ترابی: هیچ تفاوتی بین شیعه و سنی در مورد امام زمان(ع) وجود ندارد جز اینکه اهل سنت معتقدند حضرت بعداً به دنیا می آید و یا از نوادگان امام حسن(ع) است. لذا تفاوت دیگری وجود ندارد و این امر هم می تواند ما را به وحدت برساند

دو فرصت از طریق اهل سنت برای ما وجود دارد: فرصت اول یک نقش سمبلیک است...خود این مساله می­ تواند برای اهل سنت منطقه رغبت‌زا باشد. دومین کارکرد اهل سنت این است که آنها می­ توانند سفیران ما در گفت‌وگو با طیف‌های سنی در منطقه باشند.

مقصود از امت اسلامى، تنها گرد آمدن شمارى از مسلمانان نیست، بلکه امت اسلامى به این معنا است که این گروه از مسلمانان مسئولیت الهى خود را بر روى زمین به عهده بگیرند؛.... یعنى عقیده خود را به فرایندى سازنده تبدیل کند

گاهی تصور می شود موضوع وحدت یک امر تاکتیکی در انقلاب اسلامی است و نمی توان از آن را به عنوان یکی از مبانی دینی یاد کرد. این در حالی است که در احادیث مختلف و یا آیات قران قرینه های فراوانی مبنی بر ضروت وحدت و توجه به موضوع امت واحده وجود دارد

یکی از آیات شریفه که به صراحت تمام به اتحاد بین مسلمانان امر نموده است و برای وحدت آنان نیز محوری قرار داده است، آیۀ «اعتصام» [103 آل عمران] است...که ایجاد وحدت نیازمند یک محور واحد است؛ زیرا مسلمانان را فرمان می دهد که به «حبل الله» تمسک جویند