انتظار فعال؛ تلاش برای وحدت

حسین کاظمی

در ایام میلاد با سعادت منجی عالم بشریت حضرت حجه ابن الحسن علیه السلام هستیم. یکی از مسائل مشترک شیعه و سنی مساله ظهور منجی و مصلحی جهانی از نوادگان پیامبر اسلام(ص) در آخر الزمان است. ظهور حضرت مهدی(ع) که امام دوازدهم شیعیان است از مسلمات مکتب تشیع محسوب میشود و احادیث و اخبار فراوانی هم بر این امر دلالت دارد. در اخبار اهل سنت هم این مساله مطرح است، اما نه به فراوانی و جزئیاتی که در احادیث شیعه بدان پرداخته شده است و علمای اهل سنت هم بعضا با اشاره به اسم آن حضرت مساله ظهور ایشان را امری مسلم و قطعی میدانند. بعنوان مثال به دو مورد ذیل اشاره میشود:

جلال الدین سیوطی؛ در کتاب العُرْف الوَرْدی فی أخبار المهدی از احمد بن حنبل، و ابوعیسی تِرمذی، و حافظ سلیمان بن احمد طَبَرانی، همه با اسنادی که خود دارند، روایت کرده اند از عبدالله بن الحرث ابن جزء الزبیدی، از پیامبراکرم(ص) که فرمود:" مردمان از مشرق زمین خروج کنند، و مقدمات حکومت مهدی را فراهم سازند"... و در حدیث ذکر کرده اند و اینها هستند که پیامبر(ص) امر کرده است همه مردم را که با امیر آنان، یعنی: مهدی علیه السلام بیعت کنند.(المهدى الموعود المنتظر عند علماء الجمهور من اهل السنة و الامامیة، ج 2، ص72)

ابن ابی الحدید مدائنی: میان همه فِرَق مسلمین اتفاق قطعی است، که عمردنیا، و احکام و تکالیف پایان نمی پذیرد، مگر پس از ظهور مهدی.(شرح نهج البلاغه، ج 2، ص535)

بنابراین مساله ظهور که یک امر مشترک بین شیعه و سنی محسوب میشود، میتواند یک نقطه حرکت و یک وسیله اتحاد مسلمین در برابر دشمنان اسلام باشد و زمینه را برای ظهور آن حضرت و برقراری حکومت عدل جهانی مهیا کند.

امام خمینی در این زمینه میفرماید: «ارزش دارد که انسان در مقابل ظلم بایستد، در مقابل ظالم بایستد و مشتش را گره‌‎ ‌‏کند و توی دهنش بزند، و نگذارد که این قدر ظلم زیاد بشود، این ارزش دارد. ما تکلیف‌‎ ‌‏داریم آقا! این طور نیست که حالا که ما منتظر ظهور امام زمان ـ سلام الله علیه ـ هستیم پس‌‎ ‌‏دیگر بنشینیم تو خانه هایمان، تسبیح را دست بگیریم و بگوییم «عَجّلْ عَلی فَرَجِهِ». عجّل،‌‎ ‌‏با کار شما باید تعجیل بشود، شما باید زمینه را فراهم کنید برای آمدن او. و فراهم کردن‌‎ ‌‏اینکه مسلمین را با هم مجتمع کنید. همه با هم بشوید. ان شاءالله ظهورمی کند ایشان».(صحیفه امام، ج18، ص269)

امام خمینی انتظار فرج را که در اخبار و احادیث ما «افضل الاعمال» خوانده شده، انتظاری فعال و انتظاری همراه با زمینه سازی ظهور دانسته و تلاش برای ایجاد وحدت مسلمین را از مصادیق این انتظار فعال میدانند. میتوان گفت خواستگاه امام این بود که جبهه ای واحد و قوی از مسلمین جهان که همگی قائل به ظهور فرزند رسول الله(ص) در آخرالزمان هستند، تشکیل شود و به همین خاطر ایجاد وحدت و یکپارچگی مسلمین را از زمینه های ظهور آن حضرت میدانستند.

واقعیت مساله هم همین است، زیرا توان و قدرت معنوی و مادی که لازمه مبارزه جهانی آن حضرت با دشمنان است در گرو تشکیل جبهه واحد و همکاری و همدلی همه مسلمین و قائلین به امام عصر(ع) و جلوگیری از اختلاف و تفرقه است. باید تلاش کرد که همه مسلمین مصداق آیه « أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم...»(فتح/29) شوند و همانطور که در وصف یاران حضرت گفته شده «قلوبهم مجتمعة بالمحبة و النصیحة» باشد. اما اگر متحد نشویم و با هر بهانه ای بر طبل اختلاف بکوبیم و درگیر اختلافات داخلی خودمان شویم، دیگر توانی برای تشکیل سپاهی قوی که در خور قیام حضرت حجت علیه السلام باشد، نخواهیم داشت...«و لاتنازعوا فَتَفشَلوا و تَذهبَ ریحَکُم ...» (انفال/46)