سخنرانی "شهید توری" در نخستین کنفرانس اندیشه اسلامی

شهید شیخ توری

شیخ "محمد محمود توری" امام جمعه فقید شهر کانو و معاون شیخ زکزاکی بود که در حمله اخیر ارتش نیجریه به محل زندگی رهبر جنبش اسلامی این کشور به شهادت رسید.

 

بسم الله الرحمن الرحیم

درود و سلام بر پیغمبر اسلام و اهل بیتش و درود به روان پاک شهیدانی که جان دادند تا اسلام، جمهوری اسلامی وامت اسلامی، زنده و پایدار بماند وسلام بر سربازان شجاع ما که در جبهه‌های جنگ با کفر و فساد و طغیان، مقابله میکنند تا رستاخیز(نهضت) مجدد امت اسلام آغاز گردد و درود و سلام بر علماء اعلام و تمام ملت مسلمان ونجیب ایران به رهبری امام بزرگوار، که این پیروزی بزرگ را برای ما به وجود آورد و ما را دوباره امیدوار ساخت و برای ما راه رستگاری را هموار ساخت. بحث در خصوصیات امت اسلامی در حال حاضر، مهمترین موضوعی است که مسلمانان باید به آن بپردازند، زیرا خواهند دید که چگونه از هدایت خدا بدور ماندند و چرا اکنون در این حالت فلاکت بار بسر می برند؟ و نیز راه درستی را که باید در آن گام بردارند، مشخص خواهد کرد. ولی من از جهت دیگر به موضوع میپردازم و از وضع حاکم بر جهان اسلام، سخن خواهم گفت و سپس مقایسه ای خواهم داشت بین وضع موجود و آنچه خداوند عزوجل در کتاب آسمانی بعنوان مشخصه های امت اسلام ذکر کرده است، آنگاه نتیجه میگیرم که این نابسامانی‌هائی که از دیر باز گریبانگیر جهان اسلام شده به نحوی‌که قلب ها را بدرد آورده و چشمها را گریان ساخته است در حقیقت چیزی نیست جز نتیجه منطقی و حتمی اوضاع و احوال فاسد حاکم برما.

به هر کجا بنگریم ملتهائی میبینیم ضعیف و مستضعف که در کار خود مستأصل شده و شکست می خورند. حکام دست نشانده ای برآنها حکومت میکند که چون عروسکهای متحرکی هستند که برای اجرای نقشه‌های مبتذل بوجود آمده باشند و می بینم که اقتصاد این کشورها بصورت نابسامان است و شرکتهای خارجی مانند حیوانات درنده وحشی با قلبی پراز کینه، همه چیز آنها را میدزدند، و چه بسا این شرکتها خود دولتی در داخل دولت بوجود میآورند. و مطبوعات توطئه‌گر وابسته را میبینیم که فاسدند و فسق و فجور را ترویج میکنند. و برنامه های تربیتی را مشاهده میکنیم که بجای تربیت و تهذیب باعث فساد اخلاق و زوال عقل میشود. برنامه تعلیماتی را ملاحظه میکنم که جز تنبلی و بیحالی چیز دیگری یاد نمیدهد. جوامعی را می بینم که در آن خانواده ها از هم جدا ونسل ها باهم بیگانه هستند وعرض و ناموس و مقدسات افراد نامحترم است. سیاست این کشورها مبتنی بر تبعیت کورکورانه است ودر کمال مذلت و سرافکندگی برعلیه آرمان و مصالح ملتها با امپریالیسم جهانخوار همدستی کرده و تعهدات و پیمان ها می بندند. به هر کجا بنگری ممالک کوچکی می بینی که با هم اتحاد ندارند یا اینکه متحد نمیشوند، مگر در راهی که حق و عدالت را زیر پا بگذارند. این جا و آنجا ممالکی می بینی که جز درطریق زور و بهتان گام بر نمیدارند و ملل آنها چیزی جز حسرت و اندوه و پشیمانی به ارث نبرده اند. اماراتی را می بینی که جز برای شکست و ناکامی ملتها تشکیل نشده اند، و «جامعه عرب» نیز اعراب را متحد نمیکند، مگر در راه نفاق، دوگانگی و تملق و بدبختی. نظیر آن «سازمان وحدت آفریقا» است که کاری جز ایجاد تفرقه بین کشورهای آفریقایی نکرده است. موضوع دول عربی در برابر جمهوری اسلامی ایران هرچند تحت نام فریبنده کنگره اسلامی (که از اسلام چیزی جز نام ندارد) باشد و نیز در برابر وقایع اخیر بیروت و آنچه بدنبال آن آمد از قبیل (اجلاسیه فاس) ما را بطور عینی و بتحقیق به ماهیت آرمانهای وارداتی آگاه میسازد و می فهمیم که این آرمانها چیزی جز ننگ و عار و ناکامی برای اعراب نداشته است، و پی میبریم به‌اینکه مدعیان ناسیونالیزم عرب در عمل چقدر نسبت به آن بی اعتقاد هستند. چه معنی دارد که نیجریه در هفته گذشته میلیونها سیاه پوست آفریقائی را به بهانه خارجی بودن، با کمال وحشی گری اخراج کند؟ آیا این امر دلیل قاطعی بر ناتوانی رهبران سیاسی آفریقا و شکست ایدئولوژی آنها (از جمله ایدئولوژی دائر بروحدت سیاهپوستان آفریقا) نیست؟ و همین شکست و ناتوانی در سطح تمام گروه بندیها و دسته بندیهای قاره ای و شبه قاره‌ای به چشم میخورد. بنحویکه هیچکس نمیتواند برای هر گروهی در هر کشوری و یا هر جمعیتی یا سازمانی متشکل از چند کشور اسلامی چیزی جز شکست فجیع و ناکامی مرارت بار پیش بینی کند، دلیل این وقایع ناگوار و مکرر برمیگردد به تاریخ، تاریخی که برای اعراب هیچگاه مجد و عظمت و تعالی نداشته جز در زیر پرچم اسلام، نه قبل از اسلام که کشورهای عرب مستعمره، خار و ذلیل دو دولت بزرگ آن زمان یعنی ایران و روم بودند، و نه بعد که به آنچه «ناسیونالیزم عرب» مینامندش متمسک شدند و بنام عربیت از اسلام صحیح رو گرداندنده . اعراب از حالت بردگی و استعماری خارج نمیشوند مگر به برکت اسلام، تمام حرکتهای آزادی بخش چه در مصر، الجزائر، مغرب و یا در تمام جاهای دیگر مرهون تلاش، از خود گذشتگی و رهبری مسلمانان بوده ولی با کمال تأسف وقتی استقلال بدست می آید، از اسلام روی برمی گردانند، اگر خیانت اعراب بامانت الهی وارث محمدی(ص) نبود، هیچگاه در وضعیتی که امروز دارند(که کسی به آن رشک نمیبرد و آرزومند آن نیست) قرار نمیگرفتند. ای برادران عکس العمل اعراب را در قبال کشتار برادران لبنانی و فلسطینی بیاد آورید. درست مانند ماجرائی که در مورد آفریقائیان مسلمان بوقوع پیوست.

پیش از آنکه اسلام به قاره ما بیاید، در آنجا به جز قبائل متفرق در حال نزاع چیزی وجود نداشت. به برکت اسلام در آفریقا دولتهای قوی و فرهنگ و تمدن پر بار و با ارزشی بوجود آمد. حتی لباس آنها، فن معماری آنها (معماری سودانی) بطور کاملا محسوس، از فرهنگ و تمدن اسلامی متأثر گردید و بحق میتوان گفت بسیاری از اینها فقط به برکت اسلام بدست آمده است. و از برکت اسلام، مقاومت مسلحانه و غیر مسلحانه ای که دهها سال برضد صلیبیون اروپائی جریان داشت و نیز حرکتهای آزادی بخش نخستینی ایجاد شد. در گذشته تمام احزاب آفریقائی بدنبال تساوی حقوق با فرانسویان بودند و این تمام هدف آنها بود، درحالیکه ما به سلاح ایمان مسلح بودیم و از اول ملت را به لزوم مقاومت در برابر استعمار معتقد میساختیم.

وحدت آفریقا که سیاسیون جیره خوار غرب از تحقق آن عاجز ماندند در گذشته بآسانی و بدون سروصدا توسط اسلام به دست آمد، هر یک از کشورهای اسلامی گینه، مالی، سنگال در امنیت و رفاه و آرامش و پیشرفت به سر میبردند و همینطور بسیاری از کشورهای غرب آفریقا. یک نفر مسافر در پناه اسلام از دورترین نقطه غرب آفریقا تا مکه مکرمه و شهرهای دورتر از آن بدون گذرنامه و ویزای دخول مسافرت میکرد، واین حقیقت تاریخی من را در پاسخ این سئوال که «چه باید کرد؟» کمک میکند، این موضوع اولین قسمت از مبحث ما است که اینجانب حق مطلب را ادا نکرده ام ولی میگویم: اولا اطاله کلام ضرورت ندارد زیرا خصوصیات امت اسلامی گرچه مورد بحث و تحلیل زیاد واقع شده بطور کامل و روشن در کتاب الله مجید بیان شده است.

واگر خواستیم مزایای جامعه اسلامی در صدر اسلام را بشناسیم بایستی به قرآن روی آوریم. خصوصیاتی که خداوند متعال دانا و آگاه در کتابش راجع به مؤمنین و پرهیزکاران ذکر و آنان را به داشتن آن امر نموده و نیز رفتار و کرداری که با آن مغایرت دارد و آن هم در قرآن آمده، همه و همه تصویری کامل از امت شده است و از آنجا که اینجانب دانشمند نیستم بحث علمی و تحلیل فلسفی را برای آقایان علما واگذار می نمایم و تنها به ذکر بعضی از آیات کریمه بترتیبی که در حافظه ضعیفم هست میپردازم.

 در آیه : وعدالله الذین آمنوا منکم وعملوا الصالحات...

خداوند به مؤمنین و کسانیکه عمل صالح انجام میدهند وعده داده است که آنان را در روی زمین جانشین خود قرار دهد، همانگونه که پیشینیان را جانشین قرار داد. وعده داده است دینی را که خود بر آنها پسندیده است، حاکم گرداند و ترس آنها را مبدل به آرامش گرداند تا زمانیکه فقط او را عبادت کنند و کسی را در عبادت او شریک نسازند.

اعتقاد دارم که این گفته خداوند متعالى (یعبدوننی ولا یشرکون بی شیئا ومن کفربعد ذلک فأولئک هم الفاسقون) یعنی: مرا عبادت میکنند، در عبادت من چیزی را شریک نمی گیرند. اگر کسی بعد از ایمان کفر ورزد، اهل فسق خواهد بود. علت این مسئله که چرا ما در حالتی هستیم که قبلا ذکر شد را بیان میکند و این چنین است که خداوند وعده فرمود و به وعده خود وفا کرد، خداوند ما را چون نیاکان صالحمان در وراثت زمین بدور از بیم و هراس وعده داده است بشرط اینکه در عبادت و بندگی اخلاص ورزیم و زنگار شرک را از قلبمان بزدائیم.

خوب، ما چه کنیم تا بسیاری از رهبران، شیطان بزرگ آمریکا را عبادت نکنند؟ چه کنیم تا رهبران ماشیطان بزرگ روس را عبادت نکنند و ما را در راه کمونیزم، سوسیالیزم استعمار و لیبرالیسم مورد استفاده قرار ندهند. خداوند متعال در وصف امت اسلامی میفرماید (محمد رسول الله والذین معه أشداء على الکفار...) پیامبر و یارانش را بر کافران سختگیر و برخودشان مهربان میبنی. آنان مردمانی هستند متواضع و سر به زیر که فقط تفضل و رضایت خدا را طالبند و آثار سجده در چهره آنان مشهود است و مَثل آنان در تورات و انجیل مثل نباتی است که از زمین بروید و ساقه آن بزرگ و استوار گردد که کشاورزان، تعجب کنند و کفار ناراحت شوند خداوند به نیکوکاران وعده بهشت داده است و همین معنی در آیه دیگری از سوره مائده آمده است.

(یا ایها الذین آمنو من یرتد منکم...) ای کسانیکه به خدا ایمان آورده اید اگر کسی از شما مرتد شود و از دین خود برگردد خداوند کسانی را که دوست دارد و آنها نیز خدا را دوست دارند ( مؤمنین متواضع) و برکفار سختگیر می باشند را برمی‌انگیزد که دین خدا را نصرت داده و از هیچ ملامتی نترسند و این فضل خداست که به هرکس که بخواهد عنایت میکند.

از خداوند متعال آرزو داریم ایرانیان را به این درجه برساند، هرچند معتقد هستیم که آنان به رهبری امام خمینی به این مقام نائل شده‌اند . به این ترتیب می بینیم که یکی از خصوصیات امت محمدی این است که مبارزه علیه کفار وستمگران راهمیشه دنبال کند. (لیغیظ بهم الکفار) تا اینکه کافران توسط آنها به سختی افتند و با خودمان با ملایمت و ترحم رفتار کنیم. این نحوه رفتار منطبق بر فرمایشات حضرت ختمی مرتبت است که میفرماید (المومن هیّن لیّن) شخص مؤمن ملایم و نرم است و سختگیر نیست و البته طرفداران اسلام آمریکائی و مدعیان همکاری مسلمانان و مسیحیان که بخش بزرگی از مسلمانان را کافر میدانند و حجاج بیت الله الحرام را کتک میزنند، از این سخن به نفع خود برداشت دیگری دارند، زیرا از فروریختن تاج و تخت خویش واهمه دارند.

ای برادران، بدون جهاد در راه حق و امر به معروف و نهی از منکر، تعالی اسلامی به وجود نمی‌آید «کنتم خیر امة» شما بهترین قومی هستید که امر به معروف و نهی از منکر می کنید و بخدا ایمان دارید و باز در سوره نساء آمده است (ای ایمان آورندگان به خدا، عدالت را به پا دارید برای خدا و در راه خدا) خداوند میفرماید: مبنا را قسط قرار دهید نه قومیت (قوامین بالقسط...)

شهادت و گواهی بدهید ولو این که شهادت بر ضرر پدر و مادر و خویشاوندان خودتان باشد چه آنها فقیر باشند و چه غنی. حضرت رسول (ص) درهمین رابطه میفرماید برترین جهاد، گفتن حق است در مقابل پادشاه ظالم. و در امت اسلامی تنها برادری اسلامی اعتبار دارد. (انما المؤمنون اخوة) حقا که مؤمنین برادرند. راستی آیا معنی «انما» را که برای تأکید ذکر شده میدانید؟ هرعامل دیگری از قبیل قومیت و نژاد پرستی باطل است. حضرت رسول میفرماید مؤمن برای مؤمن مثل اجزاء ساختمانی است که همدیگر را حفظ می کنند و محکم نگه میدارد و مؤمن برادر مؤمن است، او را خوار و زبون و بیچاره نمی کند و از ما نیست کسی که به ناسیونالیستی دعوت کند. پس غیر از ایمان آورندگان به خدا (مؤمنین)، گروههایی از قبیل ملی گرائی ها و نژادپرست ها نمی توانند مشمول این آیه باشد و باطل هم هست..

خداوند تبارک و تعالی ما را به تعاون در راه خیر و پرهیزگاری دعوت و متقابلا همکاری در راه گناه و تجاوز (مانند تعاون تحت نام قومیت عربی برعلیه انقلاب ایران) را منع میفرماید. (تعاونوا على البر و التقوی) به پرهیزگاری و احسان کمک کنید و گناه و دشمنی را یاری ندهید.

خداوند ما را از اتحاد و همکاری و دوستی با دشمنان اسلام باز داشته و فرموده (لا تجد قوما...) از مؤمنین و معتقدین به قیامت کسی پیدا نمی شود که دشمنان خدا را دوست داشته باشند ولو اینکه پدران و مادران و برادران و خیشاوندان‌شان باشند و از همین جا درستی شعار (لا شرقیة لاغربیة) را درک میکنیم. قرآن برعدم همکاری با یهود و نصاری به طور اخص تأکید دارد، چه اینها در طبیعت‌شان است که برعلیه حق و برعلیه اسلام اتحاد نمایند و اعلام میکند که آنها که یهود و نصارا را دوست خود قرار دهند از امت اسلامی خارج شده اند. یا ایها الذین...، (از مؤمنین کسی یهود ونصاری را دوست نداشته باشد آنها دوستان همدیگرند، اگر یکی از آنها را دوست دارد از آنها خواهد بود) من از تمام مبارزین مسلمان انتظار دارم درباره معنی این آیه تأمل کنند. زیرا وقت آن رسیده که دوستان را از دشمنان و مسلمین را از غیر مسلمین و منافقین را بازشناسیم و خوب میدانیم که نخواهیم فلان و بهمان را از خود طرد کنیم و بین دوستان و دشمنان تفاوتی قائل نشویم نمی توانیم پیشرفت داشته باشیم، خداوند میفرماید: هرکس آنها را دوست دارد از آنها خواهد بود. پس این مدعیان تعاون اسلام و مسیحیت و طرفداران اسلام آمریکائی از ما نیستند زیرا همانگونه که از این آیه شریفه استنباط میشود خداوند ما را از این وضع برحذر داشته است، بنابراین بایستی مسلمانان به آنان اعتماد نکنند، یهود و نصاری در دعوت به تعاون صادق نیستند و تا دین ما را از دستمان نگیرند راضی نخواهد شد (یهود و نصارا از شما خشنود نمی شوند مگر اینکه از آنها باشید) و (... مؤمنین دشمنان ما را دوست نداشته باشید و دوستانه با آنها رو برو نشوید چون آنان بچیزیکه به شما نازل گشته کافرند) و این واضح است که آمریکا قرآن را قبول ندارد، روسیه هم قرآن را قبول ندارد! و همینطور تمام کشورهائی که علماء سعودی مسلمین را به همکاری با آنان دعوت می کنند و معلوم نیست بر چه برداشتی از اسلام و قرآن این کار را می کنند، آنها نسبت به قرآن کافر هستند. قرآن قدمی فراتر می نهد و می گوید: (ای مؤمنان غیر از خودتان که هم دین هستید، دوست و هم راز نگیرید. چون آنها در کارهای شما خلل ایجاد می کنند و آنها می خواهند شما در سختی باشید) چگونه مسلمان این آیات و راهنمائیها را میخواند و گول میخورد؟ چگونه ممکن است که یک مسلمان گول این تهمتها و نادرستیها را بخورد! بخدا انسان متحیر میشود که چرا مسلمانان هدایت نمیشوند؟ چرا به این همه راهنمائیهای الهی آشکار که در هیچ دین و فلسفه و یا جامعه دیگری بچشم نمیخورد یقین حاصل نمیشود؟

برمسلمانان است که با ایمان بخدا بعنوان یک ایدئولوژی صحیح متمسک شوند و در آن شک نکنند و به ایدئولوژی دیگری روی نیاورند و جهاد در راه خدا (چه مالی و چه جانی) را پیشه کنند. (انما المؤمنون... مؤمنین کسانی هستند که بخدا و رسول او ایمان دارند و شک هم نمی کنند) روی آوردن به مارکسیسم و دیگر خرافات و نظریه ها بمعنی تردید به قرآن و شک و تردید به ایمان اسلامی است. (وجاهدوا ... مؤمنینی در راه خدا با مال و جان جهاد می کنند) برهر مسلمانی واجب است درهر لحظه برای جهاد آمادگی داشته باشد و این از صفات و ویژگیهای مسلمانان است. چگونه در غرب آفریقا پادشاهی برما حکومت میکند که سعی در تحریف جهاد دارد؟ میگوید جهاد یعنی چه و چه و چه... این سخن نمونه ای است، از ویژگیها یا بقولی از "وظائف امت اسلامی" است که از حق، هرکس که باشد و از مستضعفین بدون توجه به دین و جنسشان دفاع کنند. (ما لکم... چه شده که شما در راه خدا و مستضعفین از مردان و زنان و اطفال که می گویند خدایا ما را از اهل ظالم این آبادی نجات بده و خود برای ما ولی و ناصری مقرر فرما پیکار نمی کنید؟) و میگوید (الذین آمنوا... اهل ایمان در راه خدا جهاد می کنند و اهل کفر در راه طاغوت و ضلالت) خداوند ما را از کسانیکه در راه او و برعلیه طاغوت مبارزه میکنند قرار دهد.

امت اسلامی به ریسمان خدا چنگ میزنند و دیگر مسلمین را به این کار دعوت میکنند (واعتصموا ...) و نیز(لا تنازعوا... بر ریسمان خدا چنگ زنید و وحدت داشته باشید و با هم مشاجره نکنید تا آبروی شما نرود). امت اسلامی نظام طبقاتی و طائفه‌گری را نمی شناسد. (المؤمنون ... فضیلت در امت اسلامی جز با کردار نیک بدست نمی‌آید و پرهیزگاری در اسلام به اصل و نسب نیست (یا ایها الناس... ای مردم خدا شما را از زن و مرد آفریده و شما را خویشاوندان و قبیله هائی قرار داده تا شما را بیازماید پس بهترین شما پرهیزکارانند (یا ایها الذین ... ای اهل ایمان همدیگر را مسخره نکنید زیرا شاید آن دیگری از شما بهتر باشد زنان همدیگر را مسخره نکنند، شاید دیگران از آنها بهتر باشند و از همدیگر عیب جوئی نکنید و با لقبهای زشت همدیگر را صدا نکنید). امت اسلامی امت وسط است که حد وسط را در هرچیز انتخاب میکنند و از هر انحرافی پرهیز می نماید که هر انحرافی به انحراف دیگری می‌انجامد (انا جعلنا کم ... ما شما را مردمان متعادل یعنی نه ظالم ونه مظلوم باشید) بلکه باید بکارهای همدیگر نظارت کنید امت اسلامی عزت را قبلا از خداوند میخواهد که عزت از آن خدا است (فلله العزة ... پس عزت و شرف مال خدا و رسول اوست) امور مسلمین بوسیله مشورت افراد رشید و بالغ آن با یکدیگر اداره میشود و رهبری آنان را شخص واجد شرائطی عهده دار میشود که به وسیله آنان انتخاب میگردد. (وامرهم ... مؤمنین کارشان همفکری باهم است).

بنابراین حکومت پادشاهی موروثی یا خانوادگی قابل قبول نیست پیغمبر(ص) میفرماید: (ایمان امرئ ... هر کس قومی را بپذیرد و به امامت قبول کند که آنان او را دوست ندارند لعنت خدا و ملائکه و خلق خدا بر او باد) به عقیده من آنچه از آیات قرآنی و احادیث نبوی گفتیم دلیل کافی است براینکه بگوئیم جز جمهوری جوان اسلامی ایران هیچ دولت دیگری در جهان وجود ندارد که بتوان حتی بطور مجازی نام جمهوری اسلامی برآن نهاد، بلکه مدعیان اسلام و آنان که به پیروی از تعالیم اسلام تظاهر میکنند با اسلام و آنها که در راه تشکیل امت اسلام عمل میکنند بیگانه تر و با آن دشمن تر میباشند.

ای برادران موضع نگهبانان حرمین شریفین و سرزمین های مقدس و سران جمهوری هایی که ادعای مسلمانی دارند را در برابر جمهوری اسلامی ایران مد نظر قرار دهید، موضع آنان را در برابر فرزندان رشید و یاران صدیق جمهوری اسلامی مورد ملاحظه قرار دهید. پس ای برادران، ما وظیفه ای نداریم جز اینکه تمام مسلمانان واقعی کمر همت ببندند و با تمام اخلاص سعی فراوان نمایند که به طور علنی و سرّی از بذر جمهوری اسلامی که توسط امام خمینی برای تمام مسلمانان در سرزمین مبارک ایران کاشته شده است حمایت کنیم (ان الله یأمرکم أن تؤدوا الأمانات الى اهلها) خداوند امر فرموده است که امانات را صاحبان خود برگردانید. (یا ایها الذین آمنوا... ای اهل ایمان عدالت را بپادارید و نیک گواهی دهید ولو بر ضرر خود و کسان خودتان باشد و تابع هوای و هوس نباشید).

والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته

منبع: مقالات نخستین کنفرانس اندیشه اسلامی-بهمن 1361