در بلوچستان پاکستان هم افراد خودشان را ایرانی می دانند

* مصاحبه با آقای براهویی نژاد

 

واکنش قوم بلوچ نسبت به حمله انگلیس به پلوچستان بزرگ چه بود؟ توضیح اینکه: تقریبا 1916 معروف به جنگ گورستانی، که انگلستان حمله می کند به بلوچستان، البته آن موقع بلوچستان بزرگ بود و طوایف اسماعیل زهی و گمشاد زهی و شهنوازی از جمله اقوام مهم بلوچ بودند که در این حمله از بلوچستان ایران دفاع کردند و...

 

آن زمان انگلیسی ها در هندوستان حضور داشتند و می خواستند مراوداتی داشته باشند و حتی خط تلگراف را از این منطقه عبور بدهند که با مقاومت بلوچ ها رو به رو شدند منتهی دو عامل باعث شد که بلوچ ها در مقابل این ها با هم متحد بشوند. اما آن دو عامل :

یکی اینکه خیلی از این طوایف زمین های خودشان از دست داده بودند و دیگر کنترلی روی آن نداشتند و منابع درآمد خود را از دست داده بودند(بخاطر تقسیم اراضی بلوچستان بزرگ به دو قسمت)

دیگر اینکه : بحث فتوای جهاد علمای تحصیل کرده ی دیوبند متاثر از حوزه ی دیوبند و باز حوزه ی دیوبند متاثر از علمای ترکیه، که آن زمان فتوا داده بودند به جهاد با انگلیسی ها که بی تاثیر نبود در قیام بلوچ ها بر عیه انگلیسی ها.

بلوچ ها غیرت خاصی داشتند روی حفظ تمامیت ارضی ایران و آن قسمتی هم از بلوچستان که جدا شد بیشتر بخاطر بی کفایتی حکومت مرکزی بود و خیانت یک عده از حاکمان و سرداران آن زمان. بلوچ ها در هیچ مقطعی از تاریخ هیچ تمایلی به جدایی از خاک  ایران نداشتند.

 

شاهد مثال دیگری برای درگیری بین انگلیس ها و کلا بیگانگان و قوم بلوچ سراغ دارید؟

 

با این شدت نه. ولی هیچ زمانی بلوچ ها راضی به ورود  انگلیسی ها در منطقه نبودند بخاطر همین از همان زمانی که انگلیسی ها در این منطقه قدم نهادند همیشه تلفاتی هم دادند. البته نه به این اندازه یعنی بصورتی حمله بشود که 70-80 نفر کشته بدهند.بسیاری از انگلیسی ها  و البته 20-30 نفرهم از بلوچ ها کشته شد.

بعد از این قضیه هم درگیری های پراکنده ای هم وجود داشت. ضمن اینکه ما وقتی شعرهای شاعرانی مثل گلخان نصیر که از شعرای بزرگ قرن اخیر هستند را مرور می کنیم می بینیم ایشان شاعری بودند مبارز، بر علیه استعمار انگلیس، و مردم را دعوت به قیام بر علیه انگلیسی ها می کند. این نشان می دهد که بعد از 1916، همچنان آن روحیه ی استعمار ستیزی در میان بلوچ ها وجود داشته است.

 

انگلیسی ها سعی داشتند در منطقه بلوچلستان نفوذ کنند، حتی از افراد بومی هم استفاده کردند. شما نکته ای در این زمینه دارید؟

 

انگلیسی ها قصد نفوذ به ایران و بلوچستان  ایران را داشتند. و قطعا از افراد محلی هم استفاده می کردند به عنوان جاسوس ...اما تعداد این افراد خیلی کم بود و آنها در منطقه منفور بودند و به نوعی در منطقه معروف به مخبر بودند که مخبر نزد مردم منفوراست. افراد حامی و کمک کننده به انگلیس نزد مردم جایگاهی نداشتند. نه تنها انگلیسی ها بلکه قبل از آنها پرتقالی ها هم هنگام ورود به جنوب شرق ایران - چابهار -  با مقاومت مردم روبه رو شدند.

 

برخی علت تقابل بلوچ ها با انگلیس را فقط بخاطر ماجرای از دست دادن زمین هایشان میدانستند( تقسیم بلوچستان بزرگ) نظر شما چیست؟

 

صرفا به این نمی شود بسنده کرد. حاکمانی بودند که در خلاء قدرت مرکزی در منطقه ادعای استقلال کردند ولی فکر جدایی و استقلال از ایران در اذهان مردم نبوده است و نمی شود با شرایط امروز به آن زمان نگاه کرد. هرچند این از دست دادن و تقسیم اراضی هم بی اثر نبوده است.

 

دیدگاه قوم بلوچ نسبت به ملیت ایرانی چیست؟

 

همیشه بلوچ ها خودشان را ایرانی می دانستند و حتی لغات مشترکی با فارسی باستان و زبان پهلوی دارند. همینطور با تالشی، گیلکی و حتی کردی هم مشترکاتی را دارند...این ها نشان می دهد که قومیت بلوچ در ایران ریشه دارند و احساس هویت مشترک می کنند. هنوز در بلوچستان پاکستان هم افراد خودشان را ایرانی می دانند و هویت پاکستانی برای خودشان قایل نیستند و با افتخار می گویند "نژاد ایرانی داریم."

و فکر مردم معطوف به داخل کشور است و به بیگانه نظر ندارند و البته بلوچستان پاکستان قضیه ای دیگر است و علتش عدم مدیریت درست دولت پاکستان است.

مرحوم مولوی عبدالله در شهرسرباز ورود می کنند و در نگاه استعمار ستیزی و سیاسی مردم  موثر بودند. بعد از ایشان فرزندشان مولوی عبدالعزیز با انقلاب همکاری می کنند البته علما هم تاثیرگذار بودند.