دلایل اختلاف امت چیست؟
ما با تمام این متون مخالفت کرده ایم و به اسم دین با یکدیگر جنگیده ایم. فقط به این خاطر که تفرقه داشته ایم و هر گروه بر مذهب خودش تعصب داشته است و با باقی برادران مسلمانش دشمنی کرده است به این خیال که این طوری دین را یاری می کند حال آنکه با این کار اتحاد مسلمین را از بین برده است. سنی شیعه را می کشد، شیعه با اباضیه می جنگد، شافعی حنفی را متهم می کند و حنفی شافعی را با اهل ذمه قیاس می کند.
آیت الله شیخ حسین آل راضی
ترجمه: مهدی وفایی
دلایل اختلاف امت:
1. عدم تمسک به کتاب و عترت با هم.
2. جهل امت و اختلاف فکری و فرهنگی و مخصوصا جهل علما: پیامبر (صلی الله علیه و آله)می فرمایند:علم نور وجهل تاریکی است. امت هایی که پیشرفت کرده و به تمدن رسیده اند به خاطر علم است زیرا علم است که راه را روشن می کند، همان گونه که جهل تاریکی است و اهل خود را می کشد. بلکه خود، مرگ است.
حال باید پرسید که چه کسانی از جهل امت سود می برند؟
افراد زیادی از جهل و عقب ماندگی مردم استفاده می کنند. اولین آنها خفاش هایی هستند که جز در تاریکی جهل و اختلاف امت زندگی نمی کنند و امکان ندارد که در روشنایی علم، جایگاهی داشته باشند چه اینکه زود رسوا می شوند. علمای متعصبی که با احادیث جعلی -که کتاب ها را پر کرده است- توان زندگی دارند، از تمییز بین سره از ناسره میراث اسلامی و تفکر و عقلانیت در تحلیل مسائل دینی، خشمگین می شوند و فقط با سنن قدیمی مأنوسند. دسته های دیگر مثل:
1. سلاطین ظالم
2- سودا گرانی که جز با جهل مردم زندگی نمی کنند و هنگامی که آنها آگاه شوند جایگاه خود را از دست می دهند.
2. استعمار خارجی به هر شکلی: فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی.
3. جاه طلبان که با تکبرشان بر امت چیره می شوند.
شیخ محمد عبده علت اختلاف امت را این گونه بیان می کند:
علت بقای سلاطین جور، رواج یافتن جهل علمای جاه طلب و متعصب به مذهبشان است. مذهبی که موجب اکرام و شخصیت آنان شده است. علاوه بر این تایید سلاطین توسط همین علماست که سلاطین با این کار عامه مردم را تسلیم خود می کنند و راه هر گونه استدلال عقلی را بر آنان میبندند. چه اینکه این کار از به کار گیری استبداد برای آنها بیشتر کارایی دارد و مردم بیشتر مطیع حکومت ها می شوند. پس باید گفت تنها راه جلوگیری از استبداد حکام، متحد شدن علما است. چه اینکه اگر خواص جامعه ای متحد شوند، حتما عوام هم از آنها تبعیت می کنند و در این صورت حکام چاره ای جز تبعیت از خواست مردم ندارند.
این دین است که دستور به اتحاد و از بین بردن اختلافات داده است. این معنای فرمایش خداوند است: "همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و متفرق نشوید " .واین سخن که:"منازعه نکنید که ضعیف می شوید ".
ما با تمام این متون مخالفت کرده ایم و به اسم دین با یکدیگر جنگیده ایم. فقط به این خاطر که تفرقه داشته ایم و هر گروه بر مذهب خودش تعصب داشته است و با باقی برادران مسلمانش دشمنی کرده است به این خیال که این طوری دین را یاری می کند حال آنکه با این کار اتحاد مسلمین را از بین برده است. سنی شیعه را می کشد، شیعه با اباضیه می جنگد، شافعی حنفی را متهم می کند و حنفی شافعی را با اهل ذمه قیاس می کند.
